Η ποδοδερματίτιδα, είναι μια πάθηση που αναφέρεται γενικά, σε οποιαδήποτε φλεγμονώδη ή εκφυλιστική πάθηση στο πέλμα των ποδιών των πτηνών. Ποικίλλει σε συμπτωματολογία από ήπια ερυθρότητα ή πρήξιμο έως και την παρουσία χρόνιων αποστημάτων που μπορεί να επηρεάσουν ακόμη και τα οστά της περιοχής.
Εχει παρατηρηθεί σε διαφορετικούς τύπους πτηνών: υδρόβια, αρπακτικά, γαλλόμορφα, ψιττακίνες και πασερίνες. Είναι πιο συχνά παρατηρήσιμη, σε πτηνά σε αιχμαλωσία. Πρακτικά μάλλον ανύπαρκτη σε πτηνά ελεύθερης περιπλάνησης.
Σύμφωνα με το βαθμό σοβαρότητάς της, η ποδοδερματίτιδα μπορεί να ταξινομηθεί σύμφωνα με τους ακόλουθους κλινικούς βαθμούς:
Βαθμός 1
Παρουσία κάλων. Το ξεφλούδισμα μικρών περιοχών στο πέλμα του ποδιού αντιπροσωπεύεται κλινικά από την εμφάνιση μικρών ροζ περιοχών που προκύπτουν από μικρές εκδορές,. Αποκολλήσεις του επιθηλιακού στρώματος στα πόδια.
Βαθμός 2
Παρουσία πληγών. Συγκεκριμένες περιοχές στο πέλμα στο ένα ή και στα δύο πόδια, όπου ο υποδόριος ιστός είναι σχεδόν ορατός μέσω του ημιδιαφανούς δέρματος. Δεν παρατηρούνται έλκη.
Βαθμός 3
Παρουσία ελκών. Εξέλκωση του πέλματος του μεταταρσίου που συχνά συνοδεύεται από σκληρό σχηματισμό.
Βαθμός 4
Συστηματική λοίμωξη. Τομές νεκρωτικού ιστού που υπάρχουν στο έλκος. Τα περισσότερα είδη με έλκη ή παρουσία νεκρωτικών υπολειμμάτων εμφανίζουν σημάδια πόνου ή χωλότητας.
Βαθμός 5
Οίδημα και παρουσία οιδήματος των ιστών που περιβάλλουν τα νεκρωτικά κατάλοιπα. Τα νεκρωτικά υπολείμματα αρχίζουν να συσσωρεύονται στην περιοχή του μεταταρσίου επηρεάζοντας τους συνδέσμους. Σοβαρή χωλότητα. Είναι σε αυτή την κατάσταση ενός χρόνιου τραυματισμού.
Βαθμός 6
Νέκρωση. Νεκροτικοί σύνδεσμοι κλινικά αναγνωρίσιμοι ως πρήξιμο στα δάχτυλα των ποδιών του ποδιού.
Βαθμός 7
Οστεομυελίτιδα
Η κλινική εξέλιξη της νόσου ποικίλλει ανάλογα με το είδος του πτηνού και την γενικότερη διαχείρισή του.
Συχνά λάθη.
1.- Συνεχής διατροφή με λιπαρούς σπόρους.
2.- Πουλιά που είναι υπέρβαρα.
3.- Δεν έχουν πρόσβαση στο ηλιακό φως
4.- Βρίσκονται σε κλουβιά των οποίων οι κούρνιες δεν είναι κατάλληλες.
Το μέγεθος, το σχήμα και το υλικό κάλυψης της πατήθρας μπορούν να επηρεάσουν την κατανομή του βάρους του πουλιού στα δάχτυλα των ποδιών του και την ποσότητα του εκτεθειμένου δέρματος στην επιφάνεια της.
Εάν, για παράδειγμα, μια πατήθρα είναι πολύ φαρδιά, μπορεί να προκαλέσει υπερβολική πίεση στα δάχτυλα των ποδιών και αν είναι πολύ λεπτή, μπορεί να προκαλέσει βλάβες απο το υπερβολικό βάρος στο πέλμα του ποδιού.
Πρόληψη και Θεραπεία
-Η συγκεκριμένη παθογένεια της ποδοδερματίτιδας παραμένει αβέβαιη σε διάφορα είδη πτηνών. Θεωρείται ότι το φολιδωτό δέρμα ή η υπερκεράτωση στα πόδια, αλλάζει τη μηχανική της κατανομής του βάρους του πτηνού στο πάτηθρο, επηρεάζοντας το μετατάρσιο μαξιλαράκι μειώνοντας την κυκλοφορία, προκαλώντας επιθηλιακή βλάβη και έτσι προάγοντας την εισβολή διάφορων παθογόνων οργανισμών. Sphingomonas paucimobilis.
Ένα άλλο στοιχείο που μπορεί να επισπεύσει την εμφάνιση αυτής της κατάστασης είναι η αδράνεια που προκύπτει από τον περιορισμό σε μικρούς χώρους (δηλαδή, η δυσκολία του πτηνού να πετάξει). Συνιστάται, τα ενήλικα αρσενικά να περνούν την πτερόρροια(και όχι μόνον) σε μια κλούβα πτήσης τουλάχιστον 100 εκατοστών, παρέα με άλλους λίγους ενήλικες.
Η πρόληψη της ποδοδερματίτιδας περιλαμβάνει τη συνεχή παρακολούθηση των σημείων υπερκεράτωσης και ξεφλούδισμα των ποδιών και των δακτύλων, ερυθρότητα ή πρήξιμο, με την έγκαιρη καθιέρωση διορθωτικών ενεργειών.
Οι επιλογές θεραπείας μπορεί να κυμαίνονται από διατροφικές αλλαγές, σωστή επιλογή και προσαρμογή της πατήθρας, εφαρμογή τοπικών φαρμάκων και επίδεσμο εάν είναι απαραίτητο. Τα τοπικά προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μπορεί να κυμαίνονται από λοσιόν με βάση τη λανολίνη, βηταμεθαζόνη 0,5 mg ή αλοιφή αιμορροΐδων.
Συγκεκριμένα, μια κρέμα με βάση το φουσιδικό οξύ με την επωνυμία Fucidin για περίοδο επτά (7) ημερών. Συνοδεύεται από μια ημερήσια δόση αντιβιοτικού ευρέος φάσματος όπως το Baytril. Το Baytril είναι πολύ αποτελεσματικό έναντι λοιμώξεων που προκαλούνται από αρνητικά και θετικά κατά Gram βακτήρια, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκαλούνται από το Escherichia coli και τους σταφυλόκοκκους.
Εάν ο βαθμός προόδου είναι υψηλός κατά την έναρξη της θεραπείας, θα χρειαστεί να συνεχιστεί η χρήση του Fucidin για 7 επιπλέον ημέρες, αλλά με αναστολή της δόσης του Baytril.
Στο τέλος της θεραπείας, συνιστάται η χρήση προβιοτικών.
Υ.Γ Η χρήση κρεμών με βάση τα κορτικοστεροειδή αποθαρρύνεται έντονα, στα αρχικά στάδια εμφάνισης της νόσου.